Bij Flueres zijn wij druk bezig met het vormgeven van de professionele ontwikkeling van onze klanten. Emilie woonde een lezing bij van Prof. Dr. Rob Poell over hoe werknemers hun eigen leerweg (kunnen) creëren en wat een organisatie kan doen om dit proces te begeleiden en stimuleren. Rob Poell is hoogleraar Personeelsontwikkeling (HRD) aan Tilburg University. Hij doet onderzoek naar het leren, opleiden en ontwikkelen van organisaties en hun personeelsleden. Daarbinnen gaat zijn bijzondere belangstelling uit naar het organiseren van het leren op de werkplek en de strategieën die werknemers, managers en HRD-professionals daarbij gebruiken.
Vier manieren van leren
Professor Poell geeft het belang aan van professionele ontwikkeling, ook nadat je gediplomeerd bent. Een organisatie kan zijn werknemers echter niet dwingen om te leren. Wél kan een organisatie voorwaarden scheppen die ruimte bieden aan werknemers om te leren. Denk aan het stimuleren en faciliteren van zelfontwikkeling. In een gunstig leerklimaat is het vervolgens aan de werknemer zelf om zijn of haar persoonlijke leerweg te vormen. Er zijn vier manieren waarop je kunt leren:
1. Leren door ervaring
Tijdens je werk doe je ervaringen op en ben je continu nieuwe dingen aan het leren. Je gaat nieuwe uitdagingen aan en probeert dingen uit die mogelijk niet verlopen zoals verwacht. Ook fouten maken is leerzaam. Als organisatie kun je deze vorm van leren stimuleren door het faciliteren van nieuwe uitdagingen, vernieuwing en feedback.
2. Leren door sociale interactie
We leren van elkaar door alledaagse conversatie en het samen zoeken naar nieuwe oplossingen. Binnen een organisatie kan deze vorm van leren gestimuleerd worden door het faciliteren van sociale interacties, zoals brainstorm- en discussiesessies.
3. Leren door theorie
Deze vorm van leren heeft betrekking op theoretische kennis vergaren, bijvoorbeeld door het lezen van literatuur binnen je vakgebied. Een risico van deze vorm van leren is dat de kennis “slapende kennis” wordt en dat de theorie vervolgens niet toegepast wordt in de praktijk. Om dit te voorkomen en ervoor te zorgen dat theoretische kennis daadwerkelijk effect heeft moet deze vorm van leren verbonden worden met de eerste twee vormen van leren (ervaring en sociale interactie).
4. Leren door kritische reflectie
Het stellen van kritische vragen stimuleert zelfreflectie. Vraag je bijvoorbeeld af: Waarom doen we dit altijd zo? Kan het ook op een andere manier? Een organisatie kan condities creëren waardoor het stellen van kritische vragen wordt gestimuleerd. Werk aan een positief leerklimaat door tijd en ruimte vrij te maken, waarin het stellen van kritische vragen gewaardeerd wordt.
Welke manier van leren hanteer jij als het gaat om professionele ontwikkeling?
Professor Poell zegt dat een veelgenoemd antwoord op deze vraag is: door te doen! Oftewel; de eerste vorm van leren: leren door ervaring. Hoewel de verhouding tussen verschillende vormen van leren sterk afhankelijk is van het individu, past iedereen in bepaalde mate alle vier de vormen toe. Deze combinatie van verschillende manieren van leren is dan ook het meest effectief en zorgt ervoor dat kennis naar een hoger niveau wordt getild.
“Iedereen creëert een leerweg op een wijze die betekenisvol is voor zichzelf”.
De creatie van je eigen leerweg
Je creëert een leerweg die betekenisvol is voor jezelf. Op deze manier wordt je leerweg een samenhangend geheel van specifieke leeractiviteiten. Samenhang en betekenis van je leerweg creëer je door:
- Zelf actie te ondernemen: door het ‘maken’ van leeractiviteiten en het aanspreken van je autonomie.
- Te reflecteren op eerdere ervaringen: door het nadenken over en het ontdekken van ervaringen uit het verleden.
Afwisseling tussen actie ondernemen en reflecteren is een manier waarop je de leerweg vormt. Door een combinatie van leren van het verleden en dit vertalen naar acties in het heden en de toekomst creëer je een individuele leerweg.